Gerçek insan iyiliği,ancak karşısındaki güçsüz bir yaratıksa bütün saflığı ile , özgürce ortaya çıkabilir.

İnsan soyunun gerçek ahlaki sınavı, temel sınavı (iyice derinlere gömülmüş , gözlerden uzak sınavı) onun,merhametine bırakılmışlara davranışında gizlidir : Hayvanlara.

Cennete duyulan özlem insanın insan olmamaya duyduğu özlemdir.

Birisine merhamet duyarak sevmek gerçekten sevmek değildir.

Ama güçlüler güçsüzleri incitemeyecek kadar güçsüz olunca, güçsüzler çekip gidecek kadar güçlü olmak zorundaydılar.

Yıllar geçiyordu, geçenlerin ardından yakınmak yersizdi. Önemli olan sağılıp giden zaman şeriti üzerindeki kaydımızın silinmemesi değil miydi?

Size bir şey anlatayım: Calvin?in hakim olduğu yıllar Cenevre?de bir genç yaşıyordu, belki de size benziyordu, aptal değildi bir kere! Hep gülmek için fırsat aradı, Hazreti İsa ve Kutsal Kitap konusundaki alaylı yazıları ele geçti. Size çok benzeyen genç, yazdıklarımda kızacak ne var diye düşünmüştü. Öyle ya kötülük yoktu içinde, şaka ediyordu işte. Nefret mi? Bu sözcüğün anlamını bilmiyorum. Anlaşıldığı kadarıyla çocuk şaka ve kayıtsızlıktan başka bir şey düşünmüyordu. İdam edildi.

Bunların hepsi böyle, her şeyi önceden bilirler. Gelecek olayların akışı onlarca meçhul değil. Gelecek geçip gideli epey oluyor, onların gözünde bitip tükenmeyen bir başlangıç?

?????.. sigara ve içki içmez ama yaşa varol?suz yaşayamaz, onun alkolü ve nikotinidir alkış. Öyle ki, kanun namına işlenen cinayetler üzerine büyük bir coşkunlukla konuşurken dinleyicilerin yüreğini titrettikçe kendinden geçiyordu, biraz daha ileri gitse herkes hıçkırarak ağlamaya başlayacaktı, o kızgınlığıyla nasıl da mutlu olduğunu hissediyor, Pavel?den nefret ediyordum.

Özellikle ilk yıllarda komünist öğrenciler aşağı yukarı tek başlarına fakülteyi yönetiyor, profesörlerin atanmasına karar veriyor, öğretim ve ders programlarında değişiklikler yapabiliyordu. Tattığımız sarhoşluk, genellikle ?iktidar sarhoşluğu? denen şeydi.