İnanan için felsefe, hasta bir tecessüstür sadece. İslam, Yunandan mantığı alır, mantığı yani metodu. Avrupa kiliseyi felsefeyle devirir. Abese karşı batıl. Amaç: Şatoyu yıkmak, kilisenin payandaladığı şatoyu. Politika tehlikeli bölge, bu itibarla hesap mücerrette görülür, mücerrette yani metafizikte. En samimi evlatlarının itirafıyla sabit: Filozof denen hayvan, bir çoban köpeğidir Batı'da. Kurulu düzenin emrinde, kah uyuz, kah kuduz bir çoban köpeği.
Bizde ne kilise var, ne imanı imtiyaz haline getiren içtimai bir zümre. Sınıfların kurulmadığı ve kurulamayacağı bir düzende mümin kiminle kavga edecekti? Avrupa'nın mabadüt tabiyesi (metafiziği) neyi halletmiş? Felsefe, bütün ifşalarını eski Yunan'dan beri tüketmiş bulunmuyor mu? Hakikatte incir çekirdeği doldurmayan ifşalar. Osmanlının selim aklı, bu gevezeliklere elbette ki iltifat etmeyecekti. İslam'ın Devlet-i Aliyye'ye mirası laf cambazlığı değil, adalet ve imandır.
Ne yazık ki, kelimelerin kurbanı olduk sonunda, hürriyetin değil lafızların esir-i hüsnü olduk. Birer tılsım sandık, sloganları.