Musa,"Herşey Tanrı'dır",demişti;İsa,"Her şey sevgidir",Marx,"Her şey paradır",Freud,Her şey sekstir",dedikten sonra,Einstein,"Her şey görecedir",deyivermiştir.

Nazım'ın bir Paris gezisinde yaşanan müthiş bir olay var: O zamanlar Abidin Dinolar Seine Nehri kıyısında, asansörsüz bir evin yedinci katında oturuyorlarmış. Moskova'dan gelecek olan büyük şaire, güzel bir memleket sofrası hazırlamışlar ama kalp hastası olduğu için o yedi katı çıkmasından kaygılanıyorlarmış. Şöyle bir çözüm bulmuşlar sonunda: Her kata iki sandalye yerleştirmişler. Yaşar Kemal, Nazım'ı getirecek, sonra her katta mola vererek anlattığı hikayelerle onu oyalayacak, böylece Nazım'ın merdivenleri dinlene dinlene çıkması sağlanacakmış. Öyle de olmuş. Yaşar Abi memleket hasretiyle içi yanan Nazım'a her katta hikayeler anlatmış. Bu olay bende hayranlık uyandırmıştır hep; ne güzel roman olur diye düşünmüşümdür. Adı belli: Yedi Kat Hikayeleri. Bölümler de belli: Birinci Kat, İkinci Kat, Üçüncü Kat... Keşke yazsaydı.

Basınköy'deki evinden çıkar, çamurlu vadiden aşağı iner, Menekşe İstasyonu'ndan tıklım tıkış banliyö trenine binerek Sirkeci'ye giderdik. Bazen de onca yolu yürürdük. Çünkü derdi ki, "Allah iki Adanalıya yürü ya kulum demiş. Sakıp Ağa'ya yukarı doğru, Yaşar Kemal'e de Florya'dan Sirkeci'ye doğru."

İnce Memed romanı yayınlandığı zaman Behice Boran'ın aklı, dağ başında yanan ateşe takılmış. Yaşar Kemal'e kimsenin bulunmadığı o dağ başında ateşi kimin yaktığını sormuş. Yaşar Kemal'in Boran'a verdiği cevap, roman dünyasını ve kendi gerçeğini açıklar nitelikte: "O ateşi ben yaktım Behice Hanım."

Yazdıklarımın bugün bazı okulara, özellikle de gençlere anlaşılmaz geleceğini, kafa karışıklığı yaratacağını biliyorum. Ne yazık ki aradan geçen yıllar içinde bilinçli olarak yaratılan kutuplaşma, Kurtuluş Savaşı'ndan sonra yetişen kuşaklardaki anlayışı sezmemizi engelliyor. Öyle ya; Yaşar Kemal Kürt değil mi, düşüncelerinden dolayı hapse mahkum edilmedi mi, solcu değil mi, TİP'in kurucuları arasında yer almadı mı, ömrü boyunca cuntalara, darbelere, faşizme karşı savaşmadı mı? O halde nasıl olur da Mustafa Kemalci olur! .... 13 yılını hapiste geçirmiş olan Nazım Hikmet de Mustafa Kemal hayranıydı, o dönemin diğer yazar ve şairleri de. Atatürk'ü eleştirerek, hatta hakaret ederek "aydın olma" modası, o dönemin yurtsever entellektüellerinde yoktu. Çünkü Mustafa Kemal Paşa, Anadolu'daki kadın ve erkeklerin üzerine çökmüş olan Ortaçağ karanlığını yırtıp atmış bir kahramandı, devrimciydi. Bu yüzden Nazım Hikmet ona yazdığı mektupta "Tanıdığım en devrimci baş sensin" diyor ve onun başı üzerine yemin ederek, sistemin kendisine kurduğu tuzaklardan kurtulmaya çalışıyordu. ("Sen" diye seslenmesi, mertebelerin en büyüğü olarak algılanmalı. Bu kadar saygı duymasa "siz" derdi. Ya da "zat-ı aliniz" gibi bir "tabasbus" deyimine sığınırdı.)

Her çağın insanı, değişik etkilere, deyim yerindeyse modalara kapılıyor. Özellikle kitabın, sanatın meta haline dönüştüğü bir dönemde, dünyada akımlar, modalar yaratılıyor. Anglosakson modaları, Latin Amerika modaları, nouveau roman, postmodernizm, büyülü gerçekçilik modaları... Biri geliyor, biri gidiyor. Yaşar Kemal ilk gençlik yıllarımdan beri bana, bu akımlara kapılmamayı, modalara aldırış etmemeyi, köke sadık kalmanın önemini anlattı.

...Meryem uykuya dalmadan önce , "bibi" dedi, " niye horozlar ötmüyor artık ?" "Horozlar hep öter!" Dedi bibisi, " Ama bazı insan duyar, bazısı duymaz." Meryem , "ben artık duymuyorum " dedi. "Sabah olmasını istemiyorsun da ondan" diye yanıtladı onu Gülizar ebe.

Ne var ki yaşam biçimi, insanın düşünceleri dahil olmak üzere her şeyini değiştiriyordu.

Cemal kalabalık arasında tezgâha doğru yürürken şu İstanbulluların amma da acayip adamlar olduğunu düşünüyordu; çünkü yanına yaklaştığında bile yüzüne bakmıyorlar ve sorduğu sorulara güçbela cevap veriyorlardı; o da, sesini yükselterek üç beş kere bağırdıktan sonra.

İnsanoğlu, çevresindeki koşullara uyum göstererek hayatta kalma becerisine sahip bir bukalemundu. Ama bazen kendisi gibi beceriksiz bukalemunlar da çıkabiliyordu ortaya. Çevresine uymak için her türlü gayreti gösterip de bunu beceremeyen ve rengini bir türlü bulunduğu ortama uyarlayamayan bir bukalemun: Beceriksiz bukalemun!