İnanır mısınız, bazen öyle sıkıntılı, öyle bunaltıcı anlarım oluyor ki, gerçek bir hayatı yaşamaya gücümün yetmeyeceğini; gerçekleri, akıp giden olayları kavramakta çok geri kaldığımı, duygularımın körleştiğini hissediyor, kendi kendime lanet okuyorum. Hayaller içinde geçirilen gecelerden sonra hayal evreninden ayılmanın, gerçek dünyaya dönmenin ne kadar korkunç olduğunu bilemezsiniz.

Her zaman öyle değil midir? Mutsuz oldugumuz zamanlar başkalannın mutsuzluğunu daha bir derinden duyanz. Böyle zamanlarda duygularımız incelip güçleniyor.

Baştan da öyleydi, Nastenka, fakat şimdi, şimdi... Sizin ona bohçanızla gittipiniz zamanki gibiyim ben de... Hatta daha da kötü, Nastenka. Çünkü onun bir sevdiği yoktu, ama sizin var.

Ama sana kin bağlamak mı, Nastenka?.. Tertemiz, pırıl pırıl mutluluğuna gölge düşürmek mi? Acı sitemlerimle seni kederlendirip gizli azaplar vererek, en mutlu anlannda yüreğinin acıyla çarpmasını ister miyim? Gelin olduğun gün, onunla birlikte yürürken siyah saçlarını süslediğin narin çiçeklerden tekini bile soldurabilir miyim? Bunları ben mi yapacağım, Nastenka? Asla, asla! Göklerin her zaman açık olsun, sevimli gülümseyişin parlaklığını, mutluluğunu yitirmesin. Yapayalnız yaşayan, sana karşı şükranla çarpan bir yüreğe tattırdığın mutluluk anından dolayı seni hephayırla anacağım.

"Ne ben herhangi birine benziyordum, ne de herhangi biri bana benziyordu. Ben tek başımaydım, onlarsa hep birlikteler diye derin düşüncelere dalıyordum?"

Elekle su taşımak her zeki adamın kaderine yazılıdır.

Kendimi türlü türlü şekillere sokarak hırpalamamın, işkence etmemin sebebini soracak olursanız, size, boş durmaktan canım sıkıldığı için çeşit çeşit marifetleri denedim diye cevap veririm ki, gerçekten de öyle.

Hangisi daha iyidir, kolay elde edilmiş bir mutluluk mu, yoksa insanı yücelten acılar mı? Evet, hangisi daha iyidir?

İnsanlık, üstün asta insanca davranması, memur yazıcıya, yazıcı kapıcıya, kapıcıdan köylüye kadar herkesin toplumsal düzende kendinden aşağıda olanlara iyi davranması beklenen devrimin, yeniden doğuşun temel taşı olabilir.

Acaba yaratılış sebebim, varlığımın bir yalandan ibaret olduğunu anlamak mıdır? Bütün amaç bu mu? İnanmam. Size şunu söyleyeyim ki benim gibi yeraltı adamlarını sıkı kontrol etmek lazım. Kırk sene yeraltında sesimizi çıkarmayız ama bir fırsatını bulup yeryüzüne çıktık mı, kimse bizi susturamaz.