bir mum yaktığında, bir süreç başlatırsın ? ama yürüyüşü senin elinde olmayan bir süreçtir bu; artık, kendi oluşma biçimini izleyecek, senin elinde olmadan da, zaman içinde, varması gereken noktaya varacaktır:

mum, önce, bir noktaya kadar, kendi doluluğu içinde, güçlü güçlü yanar; ama yanışında belirli dengesizlikler oluşunca (ki, kaçınılmazca oluşur bunlar), çeperini delip, eriyik maddesini dışarı akıtıp, fitilini yakıp küçülterek, söneyazar ? önlem düşünürsün: alır, kenarlarını düzeltir, bir madeni kutunun kabını ters çevirip, içine koyarsın ? ama, boşunadır bu da : çünkü kendi süreci içinde oluşturduğu dengesizlikler sürmektedir ? çeperleri tam düz değildir; içine koyduğun kabın belirli bir eğimi vardır ? gene, akar dışarı eriyik madde: kabın içinde yayılır, kap ısınır; dibine varmış fitil, artık, her türlü biçimi yitirmiş maddenin son kalıntıları içinde, ucu ucuna, yanıyordur ? sönmesi yakın ve kaçınılmazdır.

şimdi yapabileceğin tek şey, kap içinde kalmış eriyik maddeyi bir kenarında biraraya getirip, muma benzer bir biçime sokarak, dibine dayanmış fitile biraz daha süre tanımaktır ? ama artık bilerek : mumun, sönecektir.

elinden birşey gelmez ? hep müdahale edersin; dersin, şöyle, şuraya toplasam ? şöyle, şu biçime soksam; şöyle, bir köşede, sürebileceği bir konum bulsam ? şöyle... boşunadır : madde tükenmeye yüztutmuş; güdük fitil de dibine dayanmıştır.

ama sönmez bir türlü : fitili yok denecek kadar kısa; maddesi de, dikkatle belirli bir açıda tuttuğun kabın köşesinde, ancak küçük bir oyuk olarak kalmış; oysa alevi, eski canlılığından ? sanki ? hiçbirşey yitirmemiştir.

sönmez bir türlü ? sen de, sonunda, gücünü toplayabildiğin bir anda, kendin üfleyip söndürürsün onu.

mumun söner.