Ben tarihi, kuramsal öğreti haliyle epey geç keşfettim. Gençliğimde sadece filozofları okurdum, daha sonra filozofları bıraktım ve şairleri okumaya koyuldum. Ve kırk yaşına doğru, tamamen habersiz olduğum tarihi keşfettim. Yıldırımla vurulmuşa döndüğümü söyleyebilirim. * * * Tarihin yadsınması eninde sonunda Hindu felsefesidir: Eylemin önemsiz ve yararsız bir şey gibi değerlendirilmesi. Tek önemli olan zamanın askıya alınmasıdır. Nitekim şeyler üzerine kafa yorarsak, harekete geçmememiz, kımıldamamamız gerekirdi. Kendimizi yere atmamız ve ağlamamız gerekirdi. * * * Benim için en ileri felsefe okulu, her halükarda kendisinden sonra söylenecek hiçbir şey kalmamış olan okul, Budizm'İn son döneminde yer alan ve bizim ikinci yüzyılımız civarında konumlandırılan Madhyamika'dır. Bu okulu temsil eden üç filozof vardır: Nagarcuna, Çandrakirti ve Şantideva. * * * Hindistan'da filozof, felsefesini uygulamakla yükümlüdür. Uygulama amacıyla felsefe yapar: Çünkü kurtuluş aranmaktadır. Entelektüel bir alıştırma değildir bu. Daima bir tamamlayıcı vardır. Oysa Yunanistan ve Almanya'da yapılmış olan büyük sistemler, yaşanmış tecrübeyle bu ilişkinin olmadığı yapılardır. Bir sistem geliştirilir ve devam eder. Hiç kimse bir filozoftan aynı zamanda bir bilge de olmasını istemez. Kaldı ki Batı'da bilge yoktur. * * * Budizm size iman sahibi olmadan bir dine girme imkanı verir. Budizm sadece bilgiyi salık veren bir dindir. Size sadece bileşikler olduğunuz, bu bileşiklerin çözüldüğü, gerçekliklerinin olmadığı öğretilir ve gerçekdışılığınız kanıtlanır. Sonra da, Şimdi sonuçlarına katlanın, denir. * * * Sebepsiz intiharların neredeyse hepsi uykusuzluktandır. İnsan buna ancak, ki benim durumum buydu, çalışmamak şartıyla tahammül edebilir. Hatta, annemle babam uykusuzluklarımı finanse etmemiş olsalar kesinlikle kendimi öldürmüş olacağımı bile söyledim. * * * İntiharsız hayat bence gerçekten tahammül edilmez bir şey olurdu. Kendimizi öldürmeye ihtiyacımız yoktur. Kendimizi öldürebileceğimizi bilmeye ihtiyacımız vardır. Bu fikir coşku vericidir. Her şeye tahammül etmemize imkan verir. * * * Bana yine telefon açtı ve Bu sefer iş ciddi. İntihar edeceğim, dedi. Peki geçen sefer niye etmediniz? diye sordum ona. Çünkü ayaklarımın kirli olduğunu gördüm, onları yıkayacak mecalim yoktu, dedi. Bunun ne önemi var? dedim. Yok, hayır, üstüm başım katiyetle düzgün olmalı, dedi. (Tarih mukadder bir akıştır bölümünden)