Avrupa'lının , bu maymundan aşağı kuklaları avlamak için kullandığı yem, Büyük Fransız inkılâbının modalaştırıp sonradan ayağa düşürdüğü, kendisi için belki aziz, fakat ayrı bir iman ve nizamdan gelen milletler hesabına öldürücü zehir makamında bazı işporta malı mefhumlardır ve başlarında Hürriyet gelmektedir. Öyle bir mefhum ki, en ateşli bağlılarının bile Hürriyet Hanımla, Hürriyet mefhumu arasındaki farktan haberleri yoktur. Hürriyet nedir; vasıta mı, gâye midir; hangi harflerle çevrilidir; insan olmanın baş şartı hür olmak iken eşek olmanın tek vasfı da hiçbir had tanımamak ve dilediği yerde işemek değil midir? Ve her şeyden evvel ve sonra, Allahın dinde ikrah yoktur! emriyle bir dinin bağlılar!, hürriyeti Avrupalıdan mı öğrenecek ve alacaklardır? Eğer dava, sadece bir zulüm ve istibdat idaresine karşı harekete geçmeyi hedef tutucu basit bir şeyse kendi öz ruh bünyemizde ve hak duygusu şeklinde kendi başına mevcut olmak icap eder ve topyekün ve içtimai bir deva kıymetinin bağlanabileceği mutlak bir gaye sayılamaz. Halbuki hürriyet, başı boşluk nârası haline getirilip bir dava cezbesi, vicdanilik hissi olmak yerine bir nefs ihtilâcı ve dizginsizlik sarası şekline girdi mi, artık kendisine ne eski nizamdan eser kalır, nede yeni bir nizama istidat... İşte, vatana fikir getirecekleri yerde, mânasını ve gayesini bilmedikleri hürriyet yaygarasıyla ortaya çıkanlar, Türk'ü içinden çürütme taktiğinin İslâmî ruh ve nizam bütünlüğünü yok etmekten ibaret gâyesine körü körüne alet olmuşlar; ve gıdasız, bakımsız, faaliyetsiz de olsa başları bağlı çiftlik hayvanlarının ipleri kesilerek salıverildikleri bir zemin üzerinde korkunç bir anarşi dünyasını hazırlamaya başlamışlardır. Tanzimattan beri geliş budur ve bütün sahte kahramanlar serisi içinde hiçbir tanesi yoktur ki, en kaba tarafından hürriyet yaygaracılığı dışında bir dünya görüşüne malik ve hiç olmazsa bu kısır mefhuma sadakatle bağlı bulunsun...